انواع گوناگون چرم میتواند به دسته بندی های مختلف تقسیم بندی شود. میتوان چرم را در انواع برش ها، کیفیت ساخت چرم، درجه بندی آن از لحاظ کیفیت، روکش کردن چرم، انواع چرم طبیعی حیوانی، انواع چرم پرزدار، و همچنین چرم های مصنوعی مختلف تقسیم بندی کرد. در این مطلب قصد داریم به نحوه تولید چرم به دو روش طبیعی و مصنوعی بپردازیم و همچنین استفاده از آن را در صنعت تبلیغات بررسی کنیم.
تاریخچه تولید چرم
همانطور که میدانید چرم ابتدا به صورت طبیعی و با انجام فرآیندی روی پوست حیواناتی مثل گاو، گوسفند، بز و امثال آن تولید شد. ساخت چرم یک هنر دیرینه است که حدود 7000 هزار سال قدمت دارد. روند تولید آن به این صورت انجام میشد که پس از ذبح حیوان و جداسازی پوست از بدن، آن را و زیر آفتاب خشک میکردند. سپس با استفاده از چربی پوست حیوان، نمک و تکنیک اعمال حرارت نمونه های اولیه چرم را تولید میکردند. مصری ها و عبری ها حدود 400 سال قبل از میلاد مسیح از روش برنزه کردن پوست حیوانات برای تولید چرم استفاده میکردند.
در همان حال اعراب و خاورمیانه ای ها یاد گرفتند که چگونه از پوست حیوان برای محافظت از خود در برابر سرما و گرما استفاده کنند و در نتیجه بهترین انواع چرم را تولید نمودند. نقل است که مراکشی ها و اسپانیایی ها گران قیمت ترین انواع چرم را تولید نمودند. اوایل قرن 15ام دباغی کردن پوست حیوان و تولید چرم در اروپا رواج پیدا کرد. و در اواسط قرن 19ام دستگاه های اتوماتیکی که پوست حیوان را طی فرآیند هایی جداسازی، شستشو و رطوبت زدایی مینمودند ابداع شد. سپس استفاده از چرم در صنایع مختلف رواج پیدا کرد و در نتیجه نیاز به تولید هر چه سریعتر محصولات چرمی ضرورت پیدا کرد.
در اواخل قرن 19ام تولید چرم با استفاده از روش های مواد شیمیایی به دنیا معرفی شد. در این روش مخلوط بلوط، سماق، گیاه بسیار سمی سیبویه و نمک کروم ماده ای را تولید میکرد که برای درست کردن چرم از آن استفاده میشد.
تولید چرم طبیعی به روش های نوین
تولید چرم به روش های نوین در اوایل قرن 20ام رواج یافت. پروسه تولید چرم های تبلیغاتی به سه بخش عمده تقسیم بندی میشود: تدارک سازی برای عملیات دباغی کردن، انجام دباغی سازی و در نهایت تولید چرم. در مرحله اول پوست حیوان باید به دقت جداسازی و برای انتقال به مرحله دباغی سازی با مراقبت جابجا شود. زیرا پوست حیوان بعد از مرگ آرام آرام شروع به تجزیه میکند. در این مرحله برای جلوگیری از تجزیه پوست حیوان آن را با روش هایی از جمله رطوبت زدایی، خشک کردن با هوا، و با استفاده از نمک یا اسید قبل از ارسال به مرحله دباغی سازی نگهداری میکنند.
هنگام دباغی کردن پوست حیوان ابتدا شستشو میشود تا تمام مواد اضافه روی آن از بین برود و به شکل نرم اولیه خود باز گردد. سپس با مخلوط آهک و آب موهای روی پوست و گوشت های اضافه را شل میکنند و با استفاده از دستگاهی پوست را کاملا پاکسازی مینمایند.
نام دباغی از یک فرآیند اسیدی یا tanning یا اسید تنیک برداشت گردیده است. در گذشته از روش دباغی با سبزیجات اسیدی و از عصاره گیاهان برای دباغی کردن و تولید چرم استفاده میشد. فرآیند دباغی سبزیجات ممکن بود ماه ها طول بکشد. اما اکنون با روش های نوین پس از انجام عملیات دباغی پوستی محکم و مقاوم در برابر آب تولید میشد که نام را چرم نهادند.
چرم مصنوعی
با پیشرفت تکنولوژی و همچنین پیشرفت بشر کم کم استفاده از چرم های طبیعی به علت ایجاد مشکلات محیط زیست روش هایی برای تولید چرم به صورت مصنوعی پدیدار شد. حامیان محیط زیست و فعالان حقوق حیوانات جهت جلوگیری از شکار حیوانات صرفا برای تولید چرم قوانینی را وضع کردند. اما حامیان محصولات چرمی به علت مزایا و سود حاصله از محصولات چرمی نیازمند ابداع راه هایی برای تولید این محصول ارزشمند بودند. در نتیجه چرم مصنوعی ابداع و برای نجات صنعت چرم مورد استفاده قرار گرفت.
تولید چرم مصنوعی
در تولید چرم مصنوعی از هیچ روش حیوانی استفاده نمیشود و تمام پروسه تولید چرم توسط مواد شیمیایی انجام میشود. تاریخچه پیدایش چرم مصنوعی نیز به قرن 19ام باز میگردد. زمانی که شیمیدان آلمانی به نام کریستین فریدریک در سال 1845 با استفاده از نیتروسلولز توانست کولودیون تولید کند. بعدها در سال 1846 دانشمند فرانسوی به نام لوئیس نیکولاس کولودیون را برای پارچه های پانسمان زخم استفاده کرد که بعدها برای نگهداری پارچه از آن استفاده شد. سپس در سال 1910 فابریکوتید توسط شرکت دوپانت فابریکوتیک ابداع و در سال 1915 به ثبت رسید که یک پارچه پنبه ای تزریق شده با پروکسیلین بود که در برابر نفوذ آب مقاومت میکرد.
بعدها از این نوع پارچه به طور گسترده برای اثاثیه و لوازم داخلی، صحافی و جلد کتاب و سررسید، روکش اتومبیل و غیره استفاده شد. برای اولین بار در سال با تغییراتی برای تولید کیف های دستی زنانه، قبل از استفاده گسترده در صنایع دیگر استفاده شد. از دهه 1960 پارچه هایی که با پلی اورتان یا با پلی وینیل کلراید تزریقی تولید شدند به عنوان محصولی که امروز آن را به عنوان چرم مصنوعی میشناسیم به دنیا معرفی شد. این نوع چرم ها از لحاظ شکل ظاهری و کیفیت هیچ تفاوتی با چرم طبیعی ندارند و همچنین هیچ ضرری برای جان انسان ندارند.
استفاده از انواع چرم برای تولید محصولات تبلیغاتی
با گذشت زمان تولید بی دردسر و راحت چرم مصنوعی راهی برای استفاده از آن جهت تبلیغات ایجاد نمود. روشی که به آن داغی یا به انگلیسی Embossing میگویند که از روش های قدیمی چاپ روی چرم میباشد. تقریبا از قرن معاصر تولید کنندگان چرم توانستند با درست کردن وسیله ای فلزی و حرارت آن روی چرم حکاکی انجام بدهند. در ابتدا این نوع حکاکی ها کیفیت چشمگیری نداشت و تصویر درج گردیده روی چرم به صورت نامشخص و بعضاً با سوختگی همراه میشد.
بعدها تولید کننده به این نتیجه رسید که نوع فلز و نوع چرمی که تحت فرآیند داغی قرار میگیرد در حکاکی تصویر تاثیر دارد. در نتیجه با همین کشف مهم استفاده از چرم برای محصولات تبلیغاتی عمومیت پیدا کرد. محصولاتی در صنعت پوشاک مثل کیف و کفش و کمربند که معمولا روی آنها نماد تولید کنندگان درج میشد. البته کم کم این روش منسوخ شد و جای خود را به روش های دیگر داد.
امروزه وسعت استفاده از محصولات چرمی در جوامع تولید کنندگان را راغب نموده تا محصولات چرمی را با مشخصات شرکت های دیگر تولید کنند. به این صورت که به طور غیر مستقیم و به طور واسطه برای شرکت تبلیغ دهنده محصول را سفارشی سازی مینمایند و نماد آن را روی چرم به روش های مختلف درج میکنند تا جنبه تبلیغاتی پیدا کند. به همین جهت بسیاری از شرکت ها از این محصولات جهت هدایای تبلیغاتی سازمانی بهره میبرند.
استفاده از انواع چرم در صنعت چاپ
البته که چرم را نمیتوان به صورت مستقیم در صنعت چاپ مورد استفاده قرار داد اما میتوان از آن برای تولید انواع سررسید بهره برد. به این شکل که پس از تولید جلد سررسید از مقوا آن را با چرم مصنوعی میپوشانند و پس از صحافی سررسید جلد چرم اندود را به سررسید میدوزند و در نتیجه سررسیدی با جلد چرم تولید میگردد که کاملا مناسب هدیه است.
جدا از اینکه این سررسید میتواند جنبه هدیه شخصی داشته باشد میتواند به عنوان هدیه اداری نیز مورد استفاده قرار گیرد. به این صورت که میتوان با درج داغی یا درج پلاک فلزی روی جلد، آن را مناسب هدیه اداری نمود. روش های مختلفی برای اینکار وجود دارد که آن را در مطلب طراحی و چاپ روی جلد سررسید چرمی به تفصیل توضیح دادیم که پیشنهاد میکنیم آنرا مطالعه نمایید.
سخن پایانی
در این مطلب مفید با هم خواندیم و دانستیم که انواع چرم ها به چه شکل تولید میشوند و چه استفاده ای در صنعت تبلیغات دارند. همچنین به طور مختصر توضیح دادیم که چگونه از چرم برای تولید سررسید و دفترهای اداری تبلیغاتی استفاده میشود. امیدواریم با خواندن این مطلب به پاسخ پرسش های خود دست یافته باشید. لطفا دیدگاه خود را در رابطه با این مطلب در پایین همین صفحه برای ما بنویسید.